Các địa phương vừa được hướng dẫn cụ thể các trường hợp, các vấn đề liên quan nhà ở để để làm cơ sở triển khai cấp ”sổ hồng” trong Thông tư Hướng dẫn thực hiện Nghị định số 90/2006/NĐ-CP ngày 6/9/2006 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Luật Nhà ở, mới được Bộ Xây dựng ban hành.
Những trường hợp chủ sở hữu nhà ở đồng thời là chủ sử dụng đất ở hay chủ sở hữu căn hộ trong nhà chung cư (những trường hợp tổ chức, cá nhân tạo lập hợp pháp nhà ở trên đất ở được Nhà nước giao, cho thuê hoặc được Nhà nước công nhận quyền sử dụng đất ở theo quy định của pháp luật về đất đai) thì được cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở (GCNQSHNƠ) và quyền sử dụng đất ở (QSDĐƠ) theo mẫu quy định tại khoản 1 Điều 44 của Nghị định số 90/2006/NĐ-CP.
Trường hợp chủ sở hữu nhà ở đã có GCNQSDĐƠ, nếu chủ sở hữu nhà ở có nhu cầu cấp thêm GCNQSHNƠ thì được cấp GCN theo mẫu quy định tại khoản 2 Điều 44 của Nghị định số 90/2006/NĐ-CP và không phải nộp lại GCN quyền sử dụng đất. Trường hợp chủ sở hữu nhà ở đã có GCNQSDĐƠ, nếu chủ sở hữu nhà ở có nhu cầu cấp một Giấy chứng nhận bao gồm cả QSHNƠ và QSDĐƠ thì được cấp GCNQSHNƠ và QSDĐƠ theo mẫu quy định tại khoản 1 Điều 44 của Nghị định số 90/2006/NĐ-CP và phải nộp lại GCNQSDĐƠ.
Những trường hợp chủ sở hữu nhà ở không đồng thời (là chủ sử dụng đất ở, chủ sở hữu có nhà ở trên đất ở do thuê, mượn của các chủ sử dụng đất khác) thì được cấp GCN SHNƠ theo mẫu quy định tại khoản 2 Điều 44 của Nghị định số 90/2006/NĐ-CP.
Nhà ở riêng lẻ của một chủ sở hữu thì cấp giấy GCNQSHNƠ cho chủ sở hữu đó. Nhà ở riêng lẻ thuộc sở hữu chung theo phần thì cấp GCNQSHNƠ cho từng chủ sở hữu đối với phần diện tích thuộc sở hữu riêng. Nhà ở riêng lẻ thuộc sở hữu chung của vợ chồng thì cấp một GCNQSHNƠ có ghi tên của cả vợ và chồng. Trường hợp có vợ hoặc chồng không thuộc diện được sở hữu nhà ở tại Việt Nam theo quy định của pháp luật thì chỉ ghi tên người có quyền sở hữu nhà ở tại Việt Nam.
Nhà ở riêng lẻ thuộc sở hữu chung hợp nhất nhưng không phải thuộc sở hữu chung của vợ chồng thì cấp một GCNQSHNƠ, ghi tên người được các chủ sở hữu thoả thuận cho đứng tên trong GCN, trường hợp không có thoả thuận thì ghi đủ tên các chủ sở hữu nhà ở đó. Nếu các chủ sở hữu chung có nhu cầu thì cơ quan có thẩm quyền cấp cho mỗi người một GCN có nội dung như nhau, ghi đầy đủ tên của tất cả các chủ sở hữu, có ghi chú về số thứ tự GCN của từng chủ sở hữu và tổng số GCN cấp cho các chủ sở hữu chung.
Trường hợp có chủ sở hữu chung đã chết trước khi nộp hồ sơ đề nghị cấp GCN thì phải giải quyết thừa kế theo quy định của pháp luật về dân sự sau đó mới nộp hồ sơ đề nghị cấp GCN. Nếu chủ sở hữu chung chết sau khi đã nộp hồ sơ đề nghị cấp GCN thì vẫn được ghi tên vào GCNQSHNƠ
Trường hợp nhà chung cư của một chủ sở hữu thì cấp GCNQSHNƠ cho chủ sở hữu nhà đó. Đối với nhà chung cư xây dựng để bán thì không cấp GCNQSHNƠ cho chủ đầu tư mà cấp cho chủ sở hữu căn hộ. Trường hợp nhà chung cư thuộc sở hữu chung theo phần thì cấp GCNQSHNƠ theo từng căn hộ cho từng chủ sở hữu như nhà ở riêng lẻ thuộc sở hữu chung. Trường hợp nhà chung cư thuộc sở hữu chung hợp nhất thì cấp GCNQSHNƠ ở cho các chủ sở hữu như đối với nhà ở riêng lẻ thuộc sở hữu chung hợp nhất nhưng không phải thuộc sở hữu chung của vợ chồng.
Việc tổ chức đề nghị cấp mới, cấp đổi, cấp lại và xác nhận thay đổi GCNQSHNƠ nộp hồ sơ tại Sở Xây dựng. Cá nhân có nhà ở tại đô thị đề nghị cấp mới GCN nộp hồ sơ tại cơ quan có chức năng quản lý nhà ở trực thuộc UBND quận, huyện, thị xã, thành phố thuộc tỉnh (sau đây gọi chung là UBND cấp huyện) nơi có nhà ở đó. Cá nhân có nhà ở tại nông thôn đề nghị cấp mới GCN có thể nộp hồ sơ tại UBND xã hoặc cơ quan có chức năng quản lý nhà ở cấp huyện nơi có nhà ở đó.
Về công khai thủ tục hành chính trong việc cấp GCNQSHNƠ, cơ quan tiếp nhận và giải quyết hồ sơ đề nghị cấp GCNQSHNƠ phải có bảng thông báo công khai các nội dung theo quy định tại trụ sở UBND cấp xã, địa điểm tiếp nhận hồ sơ; trên mạng Internet…
Thông tư cũng nêu rõ, lãnh đạo UBND các cấp, lãnh đạo cơ quan tiếp nhận và giải quyết hồ sơ phải công khai số điện thoại (đường dây nóng) để nhân dân biết và liên hệ khi cần thiết; phải xử lý kịp thời những thắc mắc, các phản ánh về các hành vi tiêu cực, nhũng nhiễu, gây phiền hà nhân dân của cán bộ dưới quyền liên quan đến việc cấp GCNQSHN.