Ðể quản lý trật tự xây dựng sau khi GPMB tuyến Kim Liên – Ô Chợ Dừa, chính quyền địa phương đã phải nỗ lực trong quản lý, đồng thời tạo điều kiện để người dân hiểu và chịu đi xin phép trước khi xây dựng. Ấy thế nhưng, khi chuyện đi xin phép và cấp phép vừa mới ổn thỏa thì câu chuyện về “hậu” cấp phép lại trở nên nóng bỏng… Tại tuyến Kim Liên – Ô Chợ Dừa có rất ít trường hợp xây dựng không phép nhưng những vi phạm, xây dựng sai phép lại không ít và khó bề kiểm soát.

Ðầu tiên phải kể đến những hộ nằm trong phạm vi quy hoạch đất xây dựng công trình công cộng sau GPMB. Theo quy định, quận Ðống Ða chỉ cấp giấy phép xây dựng tạm cho những công trình này với quy mô 2 tầng, 1 tum và chiều cao không quá 8m. Một số hộ dân sau khi có được giấy phép xây dựng liền “nhanh tay” xây thành 4, 5 tầng. Ở vài hộ dân có diện tích mặt bằng dưới 40m2 cũng xảy ra tình trạng tương tự (theo quy định chỉ được xây không quá 3 tầng). Với các trường hợp này, cả hai phường Phương Liên và Nam Ðồng đều than… khó quản (!). Nói cho cùng những hộ thuộc diện cắt xén, không được bố trí nhà tái định cư, cũng có những khó khăn nhất định khi diện tích đất ở nhỏ đi mà tầng cao còn bị hạn chế.

Trên tuyến, nhiều trường hợp chỉ được cấp phép tạm tại những đường nhánh. Có rất nhiều đường nhánh đâm ra tuyến đường vành đai mới mở như: đường nối sang đê La Thành đến ngõ chợ Khâm thiên, đường nối sang hồ Ðấu, sang khu Trung Tự, sang ngõ Thổ Quan. Nếu chính quyền địa phương không kịp thời quản lý thì sẽ rất khó khăn khi thực hiện các dự án xây dựng đường nhánh. Hiện nay, nhiều đường nhánh chỉ bị ngăn bởi một lớp nhà nhưng do chưa có dự án nên chính quyền vẫn phải cấp phép xây dựng công trình dù chỉ là tạm. Cái khó là quy hoạch thì thể hiện những đường nhánh này nhưng chưa hề có văn bản nào đề cập đến việc đầu tư xây dựng, cải tạo. Ở đường nhánh sang hồ Ðấu, có trường hợp được cấp phép 2 tầng đã xây thành 5 tầng. Tại cuộc họp ngày 10/5, UBND quận Ðống Ða đã yêu cầu phường và lực lượng chức năng phải kiên quyết xử lý trường hợp này, tránh tình trạng xây dựng tràn lan tại trên các trục nhánh của tuyến đường.

Theo ông Nguyễn Văn Thành, phó chánh thanh tra xây dựng quận Ðống Ða, không chỉ khó khăn trong việc ngăn chặn sai phạm, mà việc xử lý sai phạm cũng rất khó. Quy định hiện hành chỉ yêu cầu làm theo giấy phép xây dựng đã được cấp mà không nói đến việc tháo dỡ phần xây dựng sai phép. Sự khó khăn của lực lượng thanh tra chuyên ngành khi xử lý công trình xây dựng sai phép do thiếu chế tài là tình trạng chung chứ không chỉ riêng trên tuyến Kim Liên – Ô Chợ Dừa. Theo quy định, những hộ dân đã được cấp giấy phép xây dựng phải báo với phòng Xây dựng – Ðô thị (nơi cấp phép) khi khởi công, giác móng để kiểm tra. Tuy nhiên, theo lãnh đạo phòng Xây dựng – Ðô thị quận, chưa bao giờ dân thông báo lại về việc khởi công công trình nên khó bề kiểm soát được tiến độ cũng như sai phạm (nếu có) của các công trình đã được cấp phép.

Trước những vấn đề phát sinh “hậu” cấp phép, UBND quận Ðống Ða đã giao nhiệm vụ cho cán bộ của phòng Xây dựng – Ðô thị giải quyết hồ sơ xin phép công trình nào thì phải chịu trách nhiệm quản lý sau khi cấp phép công trình đó, kịp thời phát hiện sai phạm. Tuy nhiên, lực lượng này chỉ có thẩm quyền lập biên bản, kiến nghị đình chỉ, xử lý chứ không có trách nhiệm xử lý vi phạm. Vì vậy, để quản lý cho nghiêm cần phải có sự phối hợp chặt chẽ, thường xuyên, giữa cán bộ phòng Xây dựng – Ðô thị và UBND phường, các cán bộ quản lý trật tự xây dựng tại địa bàn. Chịu trách nhiệm chính vẫn là UBND phường sở tại. UBND quận Ðống Ða chỉ đạo các phường và phòng chức năng, đối với các trường hợp sai phép đã nhắc nhở mà vẫn cố tình vi phạm thì báo cáo để quận ra quyết định thu hồi giấy phép.

Một vấn đề khiến chính quyền đau đầu khác là tình trạng nhà dân xây dựng lô xô, cốt nền không đồng nhất mặt tiền như răng bà lão. Mặc dù khi cấp phép, cán bộ đô thị đã hướng dẫn về cao độ nền song do chưa có cao độ chuẩn cắm tại hiện trường nên nhiều nhà dân vẫn xác định bằng cách… dóng sang nhà hàng xóm. Sự tuỳ tiện trong xác định cốt nền đã dẫn đến trường hợp hai công trình cạnh nhau chênh lệch cốt cao độ tới nửa tầng. Ngay lúc này, tuyến đường được đánh giá “đắt nhất hành tinh” này đã bộc lộ nhiều bất cập về diện mạo đô thị. Vừa qua, chủ đầu tư dự án đã thông báo để chính quyền có biện pháp xử lý đối với một số trường hợp vi phạm chỉ giới tuyến đường. Ðiều đáng nói, đã hơn nửa năm kể từ khi khởi công xây dựng tuyến đường nhưng việc xác định cao độ nền đường trên thực địa và bổ sung mốc giới bị mất do phá dỡ công trình vẫn chưa được thực hiện. Ðược biết, thành phố đã giao cho chính chủ đầu tư dự án thực hiện việc cắm mốc cao độ nền và bổ sung mốc giới.