Giá đất 2.204 tuyến đường (xem chi tiết cuối bài) tại 24 quận huyện trên địa bàn TP.HCM
UBND TP.HCM đã ban hành bảng giá đất mới áp dụng từ 1.1.2006 với một số thay đổi so với bảng giá đất năm 2005. UBND TP cũng đưa ra những nhận định về tác động của giá đất mới nhằm có những điều chỉnh cụ thể, phù hợp với tình hình phát triển kinh tế của TP.
Một số điều chỉnh cho phù hợp với thực tế
Qua một năm thực hiện bảng giá đất mới theo Quyết định 316 (bảng giá đất năm 2005), UBND TP.HCM đã nhận định rằng giá đất quy định không ảnh hưởng trực tiếp đến các dự án không thu hồi đất theo quy định của Luật Đất đai 2003 vì các chủ đầu tư phải tự thỏa thuận chuyển nhượng về đất đối với người dân. Tuy nhiên, tại các dự án công ích và các dự án thuộc nhóm A thì việc thu hồi đất gặp phải khó khăn: do giá đất quy định tương đối thấp nên khi tính bồi thường thiệt hại về đất phải có các chính sách hỗ trợ thêm nhằm bù đắp phần chênh lệch giữa giá đất quy định so với giá thị trường và giá đất để tính bồi thường đang áp dụng ở các dự án trên cùng địa bàn của các quận huyện. Bảng giá đất năm 2005 cũng đã tác động không nhỏ đến tâm lý người sử dụng đất (SDĐ) bởi các hộ gia đình khi hợp thức hóa nhà đất phải nộp tiền SDĐ cao hơn trước đây nhiều lần. Điều này dẫn đến tình trạng nhiều trường hợp người dân không có khả năng nộp tiền SDĐ nên không thực hiện việc hợp thức hóa nhà đất và chỉ thực hiện nghĩa vụ khi có nhu cầu chuyển nhượng quyền SDĐ cho người khác. Đối với các công ty kinh doanh địa ốc, do tiền SDĐ phải nộp trước kia thấp, nay phải tăng lên cao theo giá mới, đồng thời với chủ trương phải xây nhà rồi mới được chuyển nhượng đòi hỏi các công ty phải có số vốn đầu tư lớn hơn nhiều lần. Vì vậy, một số công ty nhỏ, vốn ít đang đứng trước không ít thử thách, thậm chí có nhiều công ty đang rất khốn đốn vì bế tắc về vốn để thực hiện dự án. Ngoài ra, các tổ chức kinh tế đang thuê đất trên địa bàn TP vẫn tiếp tục duy trì hình thức thuê đất vì nếu chuyển sang hình thức giao đất thì phải đóng tiền SDĐ tăng lên nhiều lần… Vì vậy, UBND TP, trong khi xây dựng và ban hành bảng giá đất cho năm 2006, đã có một số điều chỉnh cho phù hợp với thực tế.
Điều chỉnh giá đất hẻm đô thị và giá đất trồng cây lâu năm
Một dãy nhà trong khu vực đắt đỏ nhất TP
Ông Nguyễn Vĩnh Hùng – Trưởng ban Vật giá thuộc Sở Tài chính TP.HCM, người trực tiếp tham mưu xây dựng bảng giá đất 2006 cho biết: Bảng giá đất lần này sẽ giữ lại mức giá của 1.671 tuyến đường theo Quyết định 316 áp dụng từ năm 2005, điều chỉnh giá 65 tuyến đường và đặc biệt là bổ sung giá đất tại 387 tuyến đường mới hình thành trong năm 2005 tại 14 quận huyện. Hai vấn đề cũng được điều chỉnh trong bảng giá đất 2006 là giá đất hẻm đô thị và giá đất trồng cây lâu năm. Đối với giá đất hẻm được trải nhựa hoặc bê tông, xi măng sẽ áp dụng vị trí như sau: Vị trí 1: có chiều rộng hẻm lớn hơn 5m (tương ứng với mức 0,5 lần của giá hẻm cấp 1 là loại hẻm có vị trí tiếp giáp với mặt tiền đường); Vị trí 2: có chiều rộng từ 3m – 5m (tương ứng với 0,4 lần của giá hẻm cấp 1); Vị trí 3: chiều rộng từ 2m – dưới 3m (tương ứng với 0,3 lần của giá hẻm cấp 1); Vị trí 4: chiều rộng dưới 2m (tương ứng với 0,2 lần của giá hẻm cấp 1). Nếu là hẻm đất thì được tính bằng 0,8 lần so với mức giá của hẻm trải nhựa hoặc bê tông, xi măng của cùng loại hẻm. Mức giá đất trồng cây lâu năm cũng được chia thành 5 hạng và được xác định từ 21.000 đồng đến 105.000 đồng tùy theo khu vực. Ông Hùng cho biết, sự điều chỉnh này nhằm để phù hợp hơn giữa giá đất trồng cây lâu năm và giá đất trồng cây hằng năm. Giá đất này sẽ tạo ra sự hợp lý khi người dân đóng tiền sử dụng đất cũng như khi giải tỏa đền bù đối với những dự án có thu hồi đất.
Giá đất được áp dụng cho 7 trường hợp:
1. Căn cứ để tính thuế SDĐ, thuế thu nhập từ chuyển quyền SDĐ.
2. Tính tiền SDĐ và tiền thuê đất khi giao đất, cho thuê đất không thông qua đấu giá quyền SDĐ hoặc đấu thầu dự án có SDĐ.
3. Tính giá trị quyền SDĐ khi giao đất không thu tiền SDĐ.
4. Xác định giá trị quyền SDĐ để tính vào giá trị tài sản doanh nghiệp khi cổ phần hóa, lựa chọn hình thức giao đất có thu tiền SDĐ.
5. Thu lệ phí trước bạ.
6. Bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất.
7. Tính tiền bồi thường đối với người có hành vi vi phạm pháp luật về đất đai mà gây thiệt hại cho Nhà nước.