Lịch sử kiến trúc Hà Nội gắn liền với quá trình hình thành và phát triển của lịch sử Thủ đô. Cùng với những công trình kiến trúc cổ có giá trị lớn về mặt lịch sử, văn hóa còn lưu giữ được như: Văn Miếu, Quốc Tử Giám, chùa Một Cột… sau này là các khu phố mà người ta thường quen gọi là khu phố cổ (khu 36 phố phường xưa), Khu phố cũ (khu phố Tây) từ nửa cuối thế kỷ XIX đến nửa đầu thế kỷ XX với những sắc thái riêng đã góp phần làm nên dấu ấn của kiến trúc Hà Nội

Nhiều công trình kiến trúc lớn được xây dựng trong thời kỳ này nằm rải rác ở một diện tích khá rộng của Hà Nội như Phủ Toàn quyền (Phủ Chủ tịch nay); Bắc Bộ phủ (Nhà khách Chính phủ nay); cầu Long Biên, Nhà hát lớn Hà Nội, Chợ Ðồng Xuân… cho đến giờ gần như vẫn còn nguyên vẹn Việc du nhập kiến trúc Pháp vào Hà Nội đã làm thay đổi qui mô, đường nét nghệ thuật, kết cấu kỹ thuật, vật liệu xây dựng truyền thống. Từ những nguyên liệu làm nhà chủ yếu bằng tre, nứa, lá, gỗ, gạch, ngói…

Chợ đồng xuân – Kiến trúc Pháp

Bốt Hàng Đậu – Kiến trúc Pháp

Kiến trúc Pháp cổ ở Hà Nội

Kiến trúc Pháp ở Hà Nội

Kiến trúc Pháp ở Hà Nội

Hà Nội thời kỳ này đã bắt đầu biết tới những bản vẽ thiết kế xây dựng, được làm quen với các loại vật liệu xây dựng mới như xi măng, cốt thép… Mặc dù vậy, các công trình kiến trúc Pháp lại được thiết kế rất phù hợp với khí hậu cũng như điều kiện sống của người Hà Nội và hoàn toàn mang một dáng dấp riêng biệt Theo đánh giá của các chuyên gia trong ngành, đến nay kiến trúc Pháp ở Hà Nội vẫn đẹp, tiêu biểu cho hình thức kiến trúc của một thời đã qua với hệ thống hạ tầng kỹ thuật, cơ cấu công trình phục vụ đáp ứng có bản nhu cầu sử dụng của người dân thời đó. Kiến trúc sư Nguyễn Ðình Toàn, Phó Viện trưởng Viện Kiến trúc cho rằng: Hà Nội hiện còn rất nhiều công trình kiến trúc Pháp tốt, có giá trị kiến trúc, lịch sử, văn hóa cần được gìn giữ, bảo tồn. Ðã đến lúc Hà Nội phải kiểm kê lại những công trình kiến trúc Pháp cũng như đặt ra tiêu chí về kiến trúc, cảnh quan… để các nhà kiến trúc, xây dựng có thể thực hiện tốt yêu cầu quan trọng đó